Vanavond maakten premier Rutte en minister De Jonge tijdens een persconferentie bekend dat alle eet- en drinkgelegenheden in Nederland vanaf woensdagavond 14 oktober 22:00 uur opnieuw voor vier weken moeten sluiten. Na twee weken volgt er een eerste evaluatiemoment. Het is begrijpelijk dat de regering uitzonderlijke maatregelen treft met het oog op de volksgezondheid, maar de gevolgen voor de horecabranche zijn niet te overzien en dat terwijl de horeca niet de oorzaak is. Koninklijke Horeca Nederland (KHN) roept het kabinet dan ook dringend op om ondernemers financieel tegemoet te komen en per direct met aanvullingen te komen op het huidige steunpakket 3. Bovendien moet op zeer korte termijn de door het kabinet gepresenteerde routekaart worden aangevuld met sectorspecifieke slimme maatregelen die effect sorteren en tegelijkertijd de economie en maatschappij zo min mogelijk schaden.

Nieuwe maatregelen

Woensdagavond 14 oktober om 22:00 uur zullen de volgende maatregelen voor de horeca in werking treden:

Alle eet- en drinkgelegenheden in Nederland moeten hun deuren sluiten; afhalen en bezorgen blijft wel toegestaan (afhalen/bezorgen van alcohol is na 20:00 uur niet meer toegestaan).
Hotels mogen openblijven en mogen alleen eten/drinken voor hun gasten verzorgen.

Ongeloof, frustratie en verdriet

De horeca heeft de afgelopen maanden enorm hard haar best gedaan om gasten een veilige omgeving te bieden en besmettingen te voorkomen én met resultaat; het aantal besmettingen dat te herleiden is tot de horeca is volgens cijfers van het RIVM de laatste week slechts 1,8 procent. Het is dan ook opvallend dat de horeca telkens de hardste klappen krijgt; voor de horecaondernemers voelt deze sluiting dan ook als een straf. Als huiskamer van de samenleving biedt de horeca juist een omgeving waar men op een veilige en verantwoorde manier kan samenkomen. Er wordt gewerkt met strenge protocollen én volgens de regels. Een gedegen wetenschappelijk onderbouwing vanuit het Kabinet van deze én de vorige maatregelen ontbreekt nog steeds. Het onbegrip binnen de sector is groot.

Voor KHN is het onbegrijpelijk dat er geen overleg heeft plaatsgevonden met de betrokken sectoren en werkgeversorganisaties om samen naar intelligente scenario’s te kijken. Hierdoor ontbreekt draagvlak binnen de sector en is er vooral sprake van ongeloof, frustratie en veel verdriet.

KHN-voorzitter Robèr Willemsen: “De horeca wordt keihard geraakt en ik maak me dan ook grote zorgen over het toekomstige horecalandschap; deze sluiting is voor veel horecaondernemers écht de genadeklap. We hebben een plan voor slimme maatregelen ingediend bij het kabinet, waarbij we hadden kunnen wegblijven van een horecasluiting maar dit heeft niet mogen baten. Er ligt nu een routekaart van het kabinet, maar deze is nog wel té generiek. Dat kan echt slimmer in overleg met branches, zonder dat dit ten koste gaat van de volksgezondheid. Het gaat namelijk niet alleen om opschalen van maatregelen maar ook om het weer afschalen van maatregelen. Dat maakt de voorbereidingen en het maken van kosten voorspelbaar. Vanmiddag hebben wij met het kabinet de afspraak gemaakt om deze week nog met ons aan tafel te gaan. In de eerste plaats om de steunmaatregelen te verbeteren, maar ook om gezamenlijk te kijken naar wat er binnen aanvaardbare gezondheidsrisico’s op zeer korte termijn wel kan, zonder hiermee onnodig schade toe te brengen aan de economie en de maatschappij.”

KHN: Steunmaatregelen moeten per direct omhoog

KHN is van mening dat met het aanscherpen van de coronamaatregelen – waarmee ondernemen in de horeca nagenoeg onmogelijk wordt - een afbouw van financiële steunmaatregelen absoluut onverantwoord is. De impact van de coronamaatregelen die op 28 september waren afgekondigd zijn voor de horeca al enorm. En met een sluiting van twee weken komt daar een extra omzetverlies van ruim 1 miljard euro bij. Zoals het er nu voorstaat, is het omzetverlies voor de horeca voor heel 2020 ruim 12 miljard en is het eigen vermogen met 3 miljard afgenomen. In het derde steunpakket dat op 1 oktober is ingegaan, worden de NOW en de TVL in stappen afgebouwd. Dat pakket is gemaakt toen van een tweede golf nog geen sprake was; met de economische gevolgen van nieuwe maatregelen is toen dus ook geen rekening gehouden. Op de kortst mogelijke termijn moet er volgens KHN het volgende gebeuren:

Geen afbouw van steunmaatregelen voor die sectoren die direct worden geraakt door de nieuwe corona-maatregelen. Dat betreft in ieder geval de horeca.
De NOW-vergoeding gaat in het derde steunpakket naar maximaal 80 procent, dat mag niet afgebouwd worden en moet juist naar 100 procent gebracht worden.
De toegangsdrempel voor het omzetverlies voor de TVL moet niet omhoog. De maximale TVL-vergoeding moet juist worden verhoogd. De TVL vergoedt nu max 50 procent van de ‘vaste kosten’ bij volledig omzetverlies; de TVL moet verdubbeld worden tot 100 procent.
Ontslagen worden onvermijdelijk. Voorkom dat werkgevers die het al zwaar genoeg hebben ook nog eens verplichte transitievergoedingen moeten betalen. Die transitievergoedingen moeten direct worden vergoed aan werknemers via het UWV.
Ook moet het kabinet zich inzetten om in overleg met de banken de terugbetalingstermijn verder op te rekken. Nu hoeven ondernemers gedurende zes maanden niet af te lossen, die periode zou met nog eens zes maanden moeten worden verlengd.
Het Time-Out Arrangement – dat is het plan van minister Wiebes voor een regeling om bedrijven die nu niets meer kunnen in een soort ‘stand-bye stand’ te brengen, moet versneld worden ingevuld en uitgerold. Gesprekken tussen sector en kabinet moeten daarover zo snel mogelijk starten.

Uiteindelijk is de horeca, maar ook de BV Nederland én de belastingbetaler het meest gebaat bij het in winterslaap brengen van de sector, wat zoveel zegt als het volledig compenseren van álle kosten. Dit zal ‘goedkoper’ blijken dan een pleister op de wonden en drukke UWV balies. Wat een gevolg kan zijn wanneer horecaondernemers hun bedrijven noodgedwongen moeten beëindigen.

Maatwerk en intelligente maatregelen als onderdeel van oplossing

Om het stijgende aantal coronabesmettingen tegen te gaan, zijn gerichte oplossingen nodig. Daarom dienden Koninklijke Horeca Nederland (KHN), MKB-Nederland en VNO-NCW afgelopen week een plan in bij het Ministerie van Economische zaken. Dat plan stelt alternatieve, slimme maatregelen voor, waarbij er kritisch wordt gekeken naar functies/activiteiten per type bedrijf. Hierbij is een coronamaatregelentool - waarbij horecaondernemers hun activiteit invullen, wat resulteert in specifieke maatregelen voor zijn individuele bedrijf - een wenselijke en zeer welkome oplossing. De maatregelen kunnen ‘mee ademen’ met de huidige situatie in het land zoals die nu met de routekaart is gepresenteerd. Op die manier kunnen er gerichte en efficiënte maatregelen per bedrijf worden genomen en hoeft er niet onnodig ingegrepen te worden in bedrijven waar geen besmettingsproblemen zijn. “Minister Wiebes was enthousiast, staatssecretaris Mona Keijzer ook”, zegt Willemsen, “maar laten we nu ook doorpakken om deze intelligente maatregelen een goede plek te geven in de routekaart”.

Ook MKB-Nederland, VNO-NCW en de Nederlandse brouwers maken zich grote zorgen en hebben het kabinet opgeroepen om de horeca vanavond niet te sluiten of ernstig te beperken, maar mee te gaan in de intelligente maatregelen die de sector zelf heeft voorgesteld om verspreiding van het virus tegen te gaan.